Kur’an Buluşmalarının 392. bölümünde ana konumuzu “hüküm” kavramı idi. Bu kavramı, bir önceki hafta okumaya başladığımız En’am sûresinin 114. âyetinde okuduk.
Âyet-i kerimenin meâli şöyle idi:
Allah’tan başka hakem mi arayacağım? Oysa gerçeği mufassal bir şekilde açıklayan kitabı size O indirmiştir. Kendilerine kitap verdiklerimiz, onun, Rabbinden hak olarak indirilmiş olduğunu bilirler; bundan şüphen olmasın.
Hüküm ve hikmet kavramlarına temas eden diğer âyetlerin ışığında yaptığımız değerlendirmeleri şu noktalarda özetledik:
Allah Teâlâ kâinatı yarattıktan sonra onu “kurup bırakmış” değildir. O, Kur’ân’ın da açıkladığı gibi, bütün varlık âlemlerini en ince ayrıntısına varıncaya kadar herşeyiyle çekip çevirmektedir. Kâinatta herşey her an Onun hüküm ve idaresi altındadır. Onun bir işi diğerine mani olmaz. Bir sinek kanadının hareketi dahi Onun ilim, hikmet ve hükmü altında cereyan eder.
Onun emirleri aynı anda bütün varlıklar üzerinde hükmederken, onlardan her biri üzerinde de Onun pek çok esmâsı birden, bir arada, hiç bölünmeksizin tecellî eder. Yalnız, duruma göre, tıpkı güneş ışığındaki renklerden bazısının ön plana çıkarak bir renk hakimiyetine yol açması gibi, İlâhî isimlerden bazıları diğerlerinden daha fazla öne çıkar. Bunu tayin eden de yine Allah’ın sonsuz hikmet ve iradesidir.
Allah Teâlânın bizim üzerimizde ve mahlûkat üzerinde hükmünü icra edişi, işte böyle bölünmez bir bütünlük içinde düşünülmelidir. Evet, O hükmeder, fakat bu yalın bir “hükmetme” olarak değil, pek çok Esmânın tecellîsiyle beraber cereyan eder. Meselâ ağzımıza giren bir lokma ile sadece vücudumuzun enerji ihtiyacı karşılanmış olmakla kalmaz; aynı zamanda rahmet, lütuf, kerem, ihsan, tezyin, adalet, muhabbet gibi nice fiiller de bu operasyon içinde görev alır. Âyetlerin sonları, bu açıdan bize yöntem gösterecek örneklerle doludur.
Allah’ın isim ve sıfatları ile ilgili tefekkürümüzün en önemli sonucu, gözlemlerimizin hayatımıza yansıması ve eserlerini davranışlarımızda göstermesi olacaktır. Her günümüzü sayısız lütuf, kerem, rahmet ve muhabbet tecellîlerinin hükmü altında geçirdiğimizi dikkatten uzak tutmamalı ve aldığımız nasibi kendi aynamızda iradeli fiillerimizle yansıtmalıyız.
UTESAV tarafından organize edilmekte olan Kur’an Buluşmaları, Cumartesi sabahları saat 7:30-8:30 arasında Erdemli Hayat Youtube Kanalı adresinden canlı olarak yayınlanıyor.
