Uluslararası Teknolojik, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Vakfı tarafından MÜSİAD Genel Merkezi’nde Haliç Buluşmaları programlarının 34’sü gerçekleştirildi.
Güzel İnsan Modeli ve Değerler konulu 34. Haliç Buluşması programının konuğu, Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü – Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan oldu. Programın açılış konuşmasını yapan UTESAV Mütevelli Heyeti Üyesi İsrafil Kuralay, kısaca UTESAV’ın değerler konusuna hassasiyetle yaklaştığını belirterek katılımcılara teşekkürlerini sundu. Ardından selamlama konuşmaları için kürsüye davet edilen MÜSİAD Genel Başkanı Abdurrahman Kaan, MÜSİAD’ın kuruluşundan bugüne erdemli insan tasavvurundan hiçbir koşulda vazgeçmediğine değindi.
Programın moderatörlüğünü üstlenen UTESAV Mütevelli Heyeti Üyesi Ömer Serdar Yeşil, katılımcıları selamladıktan sonra Prof. Dr. Nevzat Tarhan’ın özgeçmişi hakkında bilgilendirmelerde bulunarak sözü konuğumuza devretti.
“Big dataya sahip olan silah gücünden daha fazla güce sahiptir”
2018 yılında yapay zekânın ortaya çıkmasıyla birçok mesleğin yok olacağını ifade eden Tarhan, endüstri 4.0 ile ilgili önemli paylaşımlarda bulundu. Tarhan, “Şimdilerde endüstri 4.0’dan bahsediliyor. Endüstri 4.0’da otonom robotlar, sisteme entegrasyon, bulut bilişim, nesnelerin interneti, 3D yazıcılar, arttırılmış gerçeklilik, büyük veri var. Şuanda big dataya sahip olan dünyadaki finansal, ekonomik, sosyal hareketliliği durdurabilir. Big dataya sahip olan silah gücünden daha fazla güce sahiptir ve dünyaya hükmetme gücüne de sahiptir” ifadelerini kullandı.
“Yaşam standardı ile paralel olarak sosyal çözülmeler yaşanıyor”
Yaşam standartlarının yükselmesine rağmen sosyal çözülmelerin meydana geldiğini belirten Tarhan, ABD çocukları savunma fonunun 2000 yılında yayınladığı rapora dikkat çekti. Tarhan, “2000 yılında yayınlanan rapora göre; bir günde 25 yaşın altındaki 3 genç AIDS nedeniyle ölüyor ve 25 tanesine HIV virüsü bulaşıyor. 6 çocuk intihar ediyor.18 yaşın altında 342 çocuk şiddet suçundan tutuklanıyor. 2 bin 833 çocuk okulu terk ediyor. Yaşam standardı yükselmesine rağmen sosyal çözülmeler yaşanıyor. Bu nedenle o dönemde Seligman ve ekibine 5 milyon dolarlık bir bütçe ayırarak bir çalışma görevi veriyor. 2008 yılında tamamlanan çalışma ile ilgili Pozitif Psikoloji Kongresi yapılıyor” dedi.
“Toplum ne ekerse onu biçiyor”
İngiltere’de ileri yaştaki 8.5 milyon İngiliz’in evde yalnız yaşadığını ve bunun sonucunda yalnızlık bakanlığının kurulduğunu söyleyen Tarhan, gelişen teknolojinin beraberinde getirdiklerini anlattı. Tarhan, “Bir yandan insanın beyin algoritmasına, beyindeki yapısına uygun modellemeler geliştirebilen bir teknoloji varken bir yandan da kötülük artıyor, suç artıyor, şiddet artıyor, boşanma artıyor, intihar artıyor. Bunun nedeni araştırıldığında buna kanıt olarak Timothy vakası verilebilir. Binayı havaya uçurarak 168 kişinin ölümüne neden olan Oklahoma bombacısı olarak da biliniyor. Bu son günlerde gündemde olan Ceren Özdemir’i öldüren Özgür Arduç gibi. O kişi de akıl hastası değil. Ben zevk alıyorum öldürmekten, hoşuma gidiyor diyor. Oklahoma bombacısı da ben sizin ürününüzüm diyor. Aslında toplum ne ekerse onu biçiyor” ifadelerini kullandı.
“İnsanlar kendi hazlarına odaklanıyor”
Batıda mutluluk bilimine ihtiyaç duyulmasının nedenini yaşanılan medeniyet krizi olduğunu belirten Tarhan, Kaliforniya’nın eğlence endüstrisi nedeniyle bu bölgede yaşayan birçok insanın hedonizm kurbanı olduğunu ifade etti. Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Anlam arayışı içerisinde yaşamın amacı değişti. Hedonizm yaşam amacı olarak görülüyor. Eğlence endüstrisinin daha da geliştiğini görüyoruz. Narsisizm yaşam amacı olarak toplumsal sosyal amaçlar olmaksızın sadece kendi mutluluğuna odaklı bir yaklaşım var ve giderek artıyor. İnsanlar kendi hazlarına odaklanıyor. Bunların sonunda da yalnızlık ortaya çıkıyor ve bunu da mutsuzluk takip ediyor” dedi.
“Sanayi devrimini kaçırılmasının nedeni akli bilimlerin kaldırılması”
Osmanlı’da 19 yy. medreselerde mantık, matematik, astronomi, felsefe gibi bilimsel derslerin kaldırılmasının Osmanlı’nın sanayi devrimini kaçırmasında etken olduğunu ifade eden Tarhan, Fatih Sultan Mehmet döneminde nakli bilimler ve akli bilimlerin beraber okutulduğunu böylece eleştirel düşünce kazandırıldığını ifade etti. Tarhan, “1700’lü yıllarda ulema felsefe, mantık, astronomi gibi derslerin boşuna okutulduğu söyleyip itiraz etti ve kaldırıldı. Öğrenciler sadece nakli dersleri görmeye başladı. Bu nedenle Osmanlı sanayi devrimini kaçırdı. Hatta bu dönemde 3’üncü Murat Allah’ın işine karışıyorsunuz diyerek rasathaneyi kapattı. Hezarfen Ahmet Çelebi birkaç kere uçmayı denedi. Uçmayı denedikten birkaç gün sonra deprem oldu ve Allah isteseydi bizi kanatlı yaratırdı diye onu da reddettiler” ifadelerini kullandı.
Üsküdar Üniversitesinin 4 temel ilkesi…
Eğitimde eleştirel düşüncenin önemine değinen Tarhan, Üsküdar Üniversitesinin 4 temel ilkesini sıraladı. Tarhan, “Bugün her olayı sorgulayarak yaklaşan bir eğitim sistemine ihtiyacımız var. Üsküdar Üniversitesinin 4 temel ilkesi var. 1’incisi eleştirilebilirlik narsist insanlar kendisini asla eleştirmez bu yüzden biz gençlere öz eleştiri kazandırmayı hedefliyoruz. 2’ncisi özgürlükçülük otoriter olmamak, 3’üncüsü çoğulculuk, 4’üncüsü de katılımcılıktır” dedi.
“İyi insan olmak sadece erdemli olmak değildir”
İnsanın yaşamında yer eden olumlu ve olumsuz yedi duygu ile ilgili bilgi veren Sayın Tarhan, pozitif psikolojinin iyi insan modeli sunduğunu belirtti. Tarhan, “Anlam arayışı için iyi nedenler seçmeliyiz, kötülüğü seçiyorsak bunun sorumlusu biziz. İyi insan olmak sadece erdemli olmak değildir. İnsan olduğumuz için iyi insan olmak bizim sorumluluğumuzdur, varoluşumuzun kirasıdır” dedi.
Program sonunda Prof. Dr. Nevzat Tarhan’a Mütevelli Heyeti Üyeleri hediye takdiminde bulundu.
İlginin yoğun olduğu program sonunda Prof. Dr. Nevzat Tarhan okurlarının kitaplarını imzalayarak onlarla sohbet etti.
